Voor veel mensen rust er nog altijd een taboe op verdriet

Verschenen in het Brabants Dagblad van 29 maart 2013

‘Ja, het klinkt misschien raar dat mensen die gaan sterven juist een inspiratiebron vormen en troost bieden aan hun naasten. Maar ik weet dat het kan. Onze dochter Guusje heeft mij wijze lessen geleerd in de tijd voordat zij kwam te overlijden toen ze nog maar tien jaar was. Zo liet zij zien dat er altijd dingen zijn om van te genieten, hoe moeilijk je het ook hebt. Maar je moet die mooie dingen wel willen zien. Een zinsnede die daar goed bij past, luidt: op de wind heb je geen invloed, wel op hoe je de zeilen zet.

Het sleutelwoord is betrokkenheid

Verschenen in Liever Elisabeth - door Ron Maijen

Lowie van Gorp is vader van zes kinderen. Eén daarvan leeft niet meer. Zijn dochter Guusje overleed in 2011 op tienjarige leeftijd aan kanker. Lowie schreef hierover in zijn weblog en zijn boek KanjerGuusje. Over de zorgverlening die zijn familie ervoer geeft hij nu lezingen, genaamd ‘Zij maakten het verschil’.

‘Zij maakten het verschil’ is een ode aan artsen en verpleegkundigen. Voor goede luisteraars bevat Lowies verhaal – net als zijn boek - niettemin ook tal van praktische adviezen, zowel voor professionele zorgverleners als voor vrienden en bekenden van families met een doodziek kind. Hij weet uit eigen ervaring waar deze mensen wel of geen behoefte aan hebben. Dat zijn soms totaal andere dingen dan wat omstanders zelf bedenken. Hoe goedbedoeld ook.

Ons verdriet kan niet in de kast

Gisteren was het 16 maart. Precies twee jaar geleden dat Yvonne met Guusje naar de huisarts ging. Toen werd ze opgenomen. Men dacht aan een longontsteking. Yvonne heeft de beelden voor altijd in haar hoofd. Samen met Guusje in het ziekenhuis. Een arts die op onvriendelijke toon vraagt: ‘Schrikt u ervan dat uw dochter wordt opgenomen?’ Yvonne die niets zegt en denkt: ‘Vroeger gingen kinderen dood van een longontsteking.’

Vandaag wordt aan onze jongste dochter Loes gevraagd welke woorden ze niet graag wil horen. Ze zegt: ‘Dat ik niet aan Guusje moet denken.’ Onze kinderen horen het vaker. Het lijkt alsof het beter is om niet te vaak aan hun overleden zusje te denken, want dan hebben ze verdriet.

Ik vertelde een keer tegen iemand dat de CD met muziek van Guusjes uitvaart bijna altijd in mijn autoradio zit en dat ik er vaak naar luister. De reactie was: ‘Zo blijf je er wel in hangen.’ Ik heb niets gezegd, maar ik heb me wel afgevraagd wat deze reactie zegt over die persoon. Waarschijnlijk dat hij geen groot verlies had meegemaakt.

Toen Guusje twee weken overleden was, reageerden klasgenoten van onze dochter Lisa dat ze er nou maar eens over op moest houden. Het was immers al twee weken geleden. Als mensen dit horen, reageren ze vaak vol ongeloof. Maar hoe is de reactie als ik ‘twee weken’ vervang door ‘twee jaar’?